THÔNG BÁO

Tình hình sinh vật hại cây trồng đến ngày 05/12/2017

và dự báo tình hình sinh vật hại cây trồng đến ngày 12/12/2017

^{____________________________}

 

I. TÌNH HÌNH THỜI TIẾT VÀ CÂY TRỒNG    

1.1 Tình hình thời tiết tuần đầu tháng 12 năm 2017

Thời tiết Nam Bộ: Nhiều mây, có mưa rào và dông vài nơi. Gió đông bắc cấp 2-3

   Nhiệt độ: trung bình 27 – 30^oC, thấp nhất từ 24 – 27^oC, cao nhất 29– 32^oC.

Độ ẩm: Độ ẩm trung bình phổ biến 60 - 96 %.

1. 2 Tiến độ sản xuất cây trồng

a) Cây lúa

Diện tích cây lúa vụ Mùa 2017: đã xuống giống được 6.990,7 ha, trong đó huyện Củ Chi 3.742 ha, huyện Bình Chánh 2.303 ha, quận Bình Tân 100 ha, huyện Hóc Môn 499,5 ha, quận 2 là 78 ha, huyện Cần Giờ 242,9 ha, Nhà Bè 25,4 ha. Các giai đoạn lúa: 230,7 ha đẻ nhánh, 718 ha làm đòng, 1.042,7 ha trổ, 998,7 ha chín, 3.891 ha thu hoạch. Diện tích mạ Mùa 2017 là 135,5 ha.

Trong vụ Mùa 2017 có 109,65 ha lúa chết do ngập úng tại huyện Bình Chánh (xã Tân Quý Tây 56 ha, Tân Túc 8 ha, Tân Nhựt 30 ha, Vĩnh Lộc B 05 ha, Lê Minh Xuân 2,3 ha), quận Bình Tân (Tân Tạo 08 ha), huyện Cần Giờ (xã Bình Khánh 0,3 ha), huyện Nhà Bè (xã Nhơn Đức 0,05 ha). Trong đó, tại huyện Bình Chánh ghi nhận đã có 37 ha lúa đã được xuống giống lại tại xã Tân Nhựt (30 ha), Tân Túc (5 ha) và Tân Quý Tây (2 ha). Ngoài ra, vụ Mùa năm nay có 0,05 ha lúa chết do chuột cắn phá tại xã Nhơn Đức huyện Nhà Bè.

Diện tích cây lúa vụ Đông xuân 2017-2018: đã xuống giống được 1.085 ha, trong đó huyện Củ Chi 1.056 ha, quận 9 là 29 ha. Các giai đoạn lúa: 810 ha mạ, 196 ha đẻ nhánh và 79 ha làm đòng.

b) Cây rau

Diện tích gieo trồng rau vụ Đông xuân 2017-2018 là 2.519,8 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (2.431,6 ha) trong đó huyện Củ Chi 978,2 ha, Hóc Môn 476,8 ha, Bình Chánh 593,4 ha, Cần Giờ 28,3 ha, Nhà Bè 17,1 ha, Quận 12: 321,5 ha, Thủ Đức 37,2 ha, Quận 9: 27,5 ha, Bình Tân 35,7 ha, Quận 7: 4,2 ha. Trong đó, diện tích gieo trồng rau muống hạt là 73 ha, rau muống nước là 1055,7 ha.

c) Hoa lan, cây kiểng: diện tích gieo trồng là 1.030,3 ha. Trong đó có 201,9 ha hoa lan; 541,9 ha hoa mai.

d) Cây trồng khác: diện tích canh tác cây lương thực 273,8 ha; cây công nghiệp 1.644,2   ha; cây ăn trái: 3.955,4 ha.

II. TÌNH HÌNH SINH VẬT HẠI (SVH)

2.1 Trên lúa vụ Mùa 2017

Tổng diện tích nhiễm sinh vật hại trên lúa vụ Mùa 2017 là 412,4 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước ( 640,8 ha). Các sinh vật hại gồm có: rầy nâu, sâu cuốn lá, bọ xít hôi, ốc bươu vàng, chuột, bệnh đạo ôn, bệnh đốm vằn, bệnh vàng lùn-lùn xoắn lá. C ác sinh vật hại khác ở mức nhiễm nhẹ.

- Rầy nâu : gây hại trên 15 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước (87,5 ha) .

- Sâu đục thân : gây hại trên 38,5 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước ( 38,1 ha).

- Sâu cuốn lá: gây hại trên 24,1 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước ( 93 ha).

- Ốc bươu vàng : gây hại trên 72,6 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước ( 111,5 ha ) .

- Bệnh đạo ôn: gây hại trên 71,5 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước ( 91,6 ha).

2.3 Trên rau vụ Đông Xuân 2017-2018

Tổng diện tích nhiễm sinh vật hại trên rau vụ Đông Xuân là 626,5 h a, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước (676,4 ha) , trong đó diện tích phòng trừ là 314,3 ha chiếm 50,2 % diện tích nhiễm sinh vật hại . Các sinh vật hại chủ yếu là sâu ăn tạp, sâu xanh, rầy xám, bệnh rỉ trắng và ốc bươu vàng . C ác sinh vật hại đều có mật số và tỉ lệ bệnh ở mức nhẹ.

- Sâu ăn tạp: gây hại trên 80,6 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước (110,9 ha).

- Rầy xám : gây hại trên 53,5 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước (61,1 ha).

- Ốc bươu vàng : gây hại trên 322,1 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước (324,5 ha).

- Bệnh rỉ trắng: gây hại trên 52,5 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (51 ha).

2.4 Một số đối tượng sinh vật hại cần lưu ý trên cây trồng khác

          Tổng diện tích bị sâu đục thân ( Chilo suppressalis) gây hại trên mía là 7,0 ha, chiếm 1,2 % tổng diện tích gieo trồng (594,7 ha). Chưa phát hiện diện tích bị sâu đục thân mình hồng ( Sesamia spp.) gây hại trên mía.

          Chưa phát hiện diện tích bị rệp sáp bột hồng ( Phenacoccus manihoti) gây hại trên cây khoai mì (diện tích gieo trồng 183,1 ha).

          Chưa phát hiện diện tích bị sâu đục quả ( Prays citri và Citripestis sagittiferella) gây hại trên cây có múi (diện tích gieo trồng 510,4 ha).

          Chưa phát hiện diện tích bị nhiễm bệnh chổi rồng (do nhện lông nhung Eriophyes dimocarpi làm véc tơ truyền bệnh) trên nhãn (diện tích gieo trồng 38,1 ha)

          Tổng diện tích bị bọ dừa gây hại trên cây dừa là 4,1 ha chiếm 0,9 % diện tích gieo trồng (462,7 ha). Chưa phát hiện diện tích bị bọ cánh cứng gây hại trên cây dừa.

          III. DỰ BÁO TRONG TUẦN TỚI

3. 1 Trên cây lúa

Rầy nâu: Trong tuần qua rầy nâu đang giai đoạn tuổi 1 - 2,   dự kiến trong trong tuần tới rầy nâu sẽ ở độ tuổi từ 2 – 4. Giai đoạn này rầy nâu sẽ mẫn cảm đối với thuốc BVTV do vậy các địa phương cần thường xuyên theo dõi mật số rầy trên đồng ruộng để có biện pháp phòng trị kịp thời khi mật số rầy tăng cao.

Bệnh VL-LXL: Hiện nay các trà lúa bị nhiễm bệnh VL-LXL đã bắt đầu trổ chín và thu hoạch do vậy diện tích lúa bị nhiễm bệnh VL-LXL sẽ giảm mạnh. Tuy nhiên cần chú ý các trà lúa mới cấy vụ Đông Xuân 2017-2018 do khả năng rầy nâu sẽ chích hút các cây lúa bệnh và truyền sang cho các cây lúa khoẻ. Đặc biệt giai đoạn cuối tháng 11/2017 rầy nâu di trú vào bẫy đèn khá cao (tại các bẫy ở huyện Củ Chi và Bình Chánh với mật số trên 10.000 con/bẫy/đêm) và khả năng rầy có mang mầm bệnh VL-LXL vì theo kết quả phân tích Elisa các mẫu rầy di trú trong vụ Mùa tại các tỉnh phía Nam đều cho tỷ lệ cao rầy nâu mang mầm bệnh VL-LXL.  

   Sâu cuốn lá: phần lớn SCL trên đồng ruộng hiện nay đang ở giai đoạn tuổi 3-4, trong tuần tới SCL sẽ đạt độ tuổi 5-TT. Hiện nay diện tích lúa bị SCL gây hại đang giảm dần do diện tích cây lúa chủ yếu đã chuyển sang giai đoạn đòng-trổ-chín.

Từ tháng 11/201 7 thời tiết chuyển lạnh và kéo dài đến tháng 2/201 8 (Tết), kết hợp với mưa nhẹ, sáng sớm xuất hiện sương mù sẽ làm cho bệnh đạo ôn lá và bệnh bạc lá ( cháy bìa lá ) phát sinh phát triển trên các trà lúa ở giai đoạn đẻ nhánh đến đòng trỗ .

Ngoài ra cần chú ý ở những ruộng ngập nước ốc bưu vàng sẽ gây hại trên các trà lúa mới gieo sạ, chuột, nhện gié ở giai đoạn đòng trổ - chín.

3.2 Trên cây rau

Điều kiện thời tiết vụ ĐX rất phù hợp cho các loại sâu bệnh hại phát triển như: Sâu tơ, sâu xanh, sâu khoang, bọ nhảy, bọ trĩ,… trên các loại rau ăn lá và sâu vẽ bùa, dòi đục lá,… trên cây họ đậu.

Ngoài ra cần chú ý các bệnh nguy hiểm như: Sương mai, thán thư, đốm lá, thối thân, thối gốc,… cũng gây hại phổ biến trên nhóm cây ăn quả như dưa leo, bầu bí, khổ qua, mướp.

3.3 Cây hoa kiểng

Giai đoạn cuối mùa mưa đầu mùa khô là thời điểm muỗi đục nụ hoa lan phát triển mạnh trở lại do vậy cần tập trung theo dõi và phòng trị kịp thời. Ngoài ra cần chú ý các sâu bệnh khác thường xuất hiện và gây hại nặng vào giai đoạn mùa khô như rệp vảy ốc, bệnh thán thư, đốm lá, vàng tuột lá….

3.4 Các loại cây trồng khác

- Cây cao su: bệnh loét sọc mặt cạo, bệnh rụng lá, nấm hồng, nứt vỏ.

- Cây mai vàng: Rầy xanh, sâu ăn lá, nhện đỏ, bọ trĩ, bệnh đốm lá.

- Cây xoài: Sâ u đục thân cành, bệnh thán thư trên xoài.

IV. ĐỀ NGHỊ

4.1 Cây lúa

- Hiện nay rầy nâu trên đồng ruộng tập trung tuổi từ 1-3 do vậy đề nghị cán bộ kỹ thuật hướng dẫn bà con nông dân phòng trị kịp thời khi mật số rầy nâu cao trên 2.000 con/m² và rầy nâu tập trung ở tuổi từ 1-3 bằng các thuốc chống lột xác.  

- Theo dõi kỹ mật số rầy nâu và bệnh VL-LXL tại các ruộng xuống giống không theo lịch khuyến cáo của địa phương đặc biệt các trà lúa dưới 40 ngày tuổi do tháng trước rầy nâu vào đèn rất cao tại huyện Bình Chánh và Củ Chi.

- Thời tiết hiện nay mưa nhiều nên khuyến cáo người dân phòng trị kịp thời bệnh đạo ôn lá, đạo ôn cổ bông, bạc lá lúa để tránh thiệt hại lớn đến năng suất.

- Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tập huấn và mở rộng ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật như chương trình IPM, chương trình 3 giảm 3 tăng, công nghệ sinh thái ...tạo điều kiện cho cây sinh trưởng, phát triển và tăng cường sức đề kháng của cây lúa để chống chịu với các sinh vật gây hại.

- Áp dụng các biện pháp tổng hợp để diệt trừ chuột, ốc bươu vàng ngay từ đầu vụ lúa.

- Khuyến cáo người dân cần có thời gian cách ly giữa các vụ để giảm áp lực sâu bệnh hại trong vụ tới ngay từ đầu vụ. Đồng thời cần gieo sạ đồng loạt và né rầy để hạn chế thiệt hại do rầy nâu và bệnh VL-LXL gây ra.

- Tăng cường công tác tuyên truyền, hướng dẫn nông dân kỹ thuật phòng trừ sinh vật gây hại bằng thuốc BVTV theo nguyên tắc 4 đúng và chú trọng việc ứng dụng các thuốc sinh học, thảo mộc thay cho thuốc BVTV hoá học để giảm thiểu ô nhiễm môi trường đồng thời hạn chế dư lượng thuốc BVTV trong nông sản.

4.2 Cây rau

- Cần ngâm ủ hạt giống trước khi trồng để tăng khả năng tỷ lệ nẩy mầm của cây.

- Đối với các loại   cây trồng có giá trị kinh tế cao như ớt, cà chua, bầu bí… tốt nhất nên gieo cây con trong bầu hoặc luống vườn ươm có che phủ ni lông để cây phát triển tốt trước khi trồng ra ruộng.

- Lưu ý các các loại côn trùng gây hại phát triển mạnh vào vụ Đông Xuân như sâu tơ, sâu xanh, bọ dưa, bọ nhảy, rầy mềm…

- Thời tiết lạnh kết hợp với ẩm độ cao sẽ tạo điều kiện cho bệnh như thán thư, sương mai, phấn trắng phát triển mạnh… trên các nhóm rau ăn quả do vậy cần điều tra và phòng trị kịp thời, tránh để bệnh phát triển mạnh sẽ ảnh hưởng lớn đến năng suất cây trồng.

4.3 Các loại cây trồng khác

- Cây khoai mì: Cần theo dõi và xử lý ngay khi thấy bệnh khảm lá trên cây khoai mì xuất hiện, tránh để bệnh lây lan sang diện rộng.

- Cây dừa: Hướng dẫn người dân trong việc phòng trị bọ dừa bằng các loại thuốc đặc trị không gây ô nhiễm môi trường.

- Cây mai: Tập trung theo dõi và phòng trị các đối tượng thường gây hại như nhện đỏ, bọ trĩ, cháy lá. Đồng thời cần tiêu thoát nước tốt để tránh cây bị ngập úng, ảnh hưởng đến sinh trưởng và ra hoa của cây.

- Hoa lan: cần chú ý các đối tượng như muỗi đục nụ hoa lan trên giống lan Dendrobium, bệnh vàng lá,   thán thư, đốm lá.

Đề nghị khuyến cáo bà con nông dân sử dụng thuốc BVTV cần tuân thủ theo nguyên tắc “4 đúng” trong đó cần lưu ý lựa chọn đúng loại thuốc để phun, không sử dụng các loại thuốc trừ sâu bệnh hại trên lúa, cây ăn quả để phun cho rau. Ngoài ra cần tăng cường sử dụng thuốc BVTV có nguồn gốc thảo mộc, sinh học thay cho thuốc hoá học và đảm bảo đúng thời gian cách ly của thuốc trước khi thu hoạch./.