Phát triển sản xuất hoa lan theo định hướng nông nghiệp đô thị tại Thành phố Hồ Chí Minh

         Ngày 29 tháng 12 năm 2023, Ủy ban nhân dân Thành phố ban hành Quyết định số 6002/QĐ-UBND về phê duyệt Chương trình phát triển nông nghiệp đô thị trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, với mục tiêu phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, bền vững, tăng trưởng xanh, gắn với phát triển đô thị thông minh, đô thị sinh thái, phát huy hiệu quả vai trò hạt nhân trong liên kết vùng. Cụ thể, đối với lĩnh vực hoa cây kiểng, Thành phố ban hành Kế hoạch số 1938/KH-UBND ngày 11 tháng 4 năm 2024 về triển khai Đề án sản xuất hoa cây kiểng trên địa bàn TP. HCM đến năm 2030. Theo đó, định hướng các vùng sản xuất hoa cây đến năm 2030 tập trung tại huyện Bình Chánh (730 ha), Củ Chi (480 ha), Hóc Môn (75 ha) và thành phố Thủ Đức, quận, huyện khác (515 ha).
         Trong khuôn khổ Festival Hoa Lan tại Thành phố Hồ Chí Minh lần thứ III, năm 2025 với chủ đề “Chuyến tàu đa sắc”, ngày 17 tháng 5 năm 2025, Trung tâm công nghệ sinh học đã tổ chức hội thảo: “Ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất giống hoa lan, cây kiểng tại Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh” với sự tham dự của đại diện các Sở, ngành, viện nghiên cứu, trường đại học, doanh nghiệp và cơ quan chuyên môn trong lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao tại Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh.
         Hội thảo tập trung chia sẻ các kết quả nghiên cứu, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật trong sản xuất giống, phòng trừ sinh vật hại trên hoa lan, cây kiểng, định hướng và thảo luận các giải pháp phát triển ngành hoa lan, cây kiểng trong thời gian tới.

ThS. Trần Thị Hường, trình bày báo cáo tham luận tại Hội thảo

         Bên cạnh những thuận lợi như Thành phố có tiềm lực khoa học – công nghệ lớn với nguồn nhân lực, cơ sở vật chất, trình độ ứng dụng kỹ thuật cao, có nhiều chính sách hỗ trợ, thị trường tiêu thụ rộng lớn, nhưng ngành hoa lan tại TP. Hồ Chí Minh vẫn còn đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức: chi phí đầu tư ban đầu lớn, đội ngũ nhân lực chuyên môn sâu còn thiếu; các mô hình sản xuất hoa lan hiện nay vẫn còn manh mún; thiếu sự liên kết chặt chẽ giữa các doanh nghiệp và nông dân; công nghệ trồng hoa lan tuy đã có sự cải tiến, nhưng vẫn chưa đồng đều; thị trường tiêu thụ hoa lan, mặc dù phát triển, nhưng vẫn chịu sự cạnh tranh mạnh mẽ từ các sản phẩm nhập khẩu và sự biến động của nhu cầu thị trường.
         Vì vậy, một số các giải pháp phát triển ngành hoa lan tại Thành phố Hồ Chí Minh trong thời gian tới được đề xuất tại Hội thảo. (1) Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong ngành giống. Đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, khoa học công nghệ, kỹ thuật chuyên ngành nông nghiệp ngắn hạn và dài hạn trong, ngoài nước. (2) Khai thác hiệu quả hoạt động của các viện, trường, trung tâm trong việc nghiên cứu, chuyển giao giống hoa lan, cây kiểng mới phù hợp với thị hiếu và nhu cầu của thị trường. (3) Triển khai đồng bộ, hiệu quả các chính sách hiện hành nhằm tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp Thành phố; hỗ trợ nghiên cứu, lai tạo, sản xuất giống mới, chất lượng cao. (4) Tổ chức sản xuất tiếp tục hỗ trợ phát triển các hợp tác xã chuyên hoa lan để chia sẻ kỹ thuật, giống, phân phối sản phẩm. Hợp tác, liên kết các đơn vị sản xuất giống tại Thành phố với các tỉnh, thành trong cả nước để liên kết sản xuất, cung ứng giống và lan thương phẩm; liên kết nhà vườn với các nhà hàng, khách sạn, đơn vị tổ chức sự kiện trong việc liên kết sản xuất, tiêu thụ hoa lan ổn định. (5) Đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại trong và ngoài nước để đẩy mạnh sản xuất hoa lan.
         Để phát triển ngành hoa lan bền vững và hiệu quả, cần triển khai đồng bộ các giải pháp và sự phối hợp chặt chẽ hơn nữa giữa các Sở, ngành liên quan, các Viện, Trường và doanh nghiệp trong thời gian tới.