Tình hình sinh vật hại cây trồng đến ngày 05/10/2011

và dự báo tình hình sinh vật hại cây trồng đến ngày 12/10/2011

^{_________________________________________}

  I. TÌNH HÌNH THỜI TIẾT VÀ CÂY TRỒNG

1. Tình hình thời tiết tuần đầu tháng 10 năm 2011

Nam Bộ chịu ảnh hưởng của dải hội tụ nhiệt đới, trong 1-2 ngày đầu có mưa rào và dông rải rác. Từ ngày 3 trở đi thời tiết chuyển xấu trở lại, trời nhiều mây, có mưa trên diện rộng, mưa vừa mưa to xuất hiện tập trung ở khu vực bắc miền đông và vùng ven biển. Gió tây nam cấp 2, cấp 3. Cần đề phòng dông, lốc và sét. Khoảng ngày 6 đến ngày 7 có khả năng bão số 6 sẽ đỗ bộ vào bắc Trung Bộ, khi đó gió tây nam sẽ suy yếu đi.

- Nhiệt độ: trung bình 25 – 26 ^oC, thấp nhất từ 23 – 24^oC, cao nhất 31 – 32^oC.

- Độ ẩm: Độ ẩm trung bình phổ biến 80 – 87 %.

- Lượng mưa: 90 – 130 mm

- Độ mặn: tại mũi Nhà Bè 0,1 – 1,9 %0.

2 . Tiến độ sản xuất vụ Mùa (tính đến ngày 05/10/ 201 1 )

a) Cây lúa

DT sạ, cấy 10.193 ha, (Quận 2: 85 ha, Quận 9: 16, Hóc Môn: 1.140 ha; Củ Chi: 4.401 ha, Bình Chánh: 3.955 ha, Bình Tân: 111 ha, Nhà Bè: 112 ha, Cần Giờ: 373 ha). Trong đó, DT lúa giai đoạn mạ là 2.799 ha, đẻ nhánh 5.817 ha, làm đòng 1.466 ha, trổ 875 ha, chín 205 ha và thu hoạch 12 ha.

DT gieo mạ 453,64 ha (Quận 2: 6 ha, Quận 9:1 ha, Hóc Môn: 42,58 ha; Củ Chi:5 ha, Bình Chánh: 370.5 ha; Bình Tân: 0,4; Nhà Bè: 9,66 ha; Cần Giờ: 18,5 ha).

b) Cây trồng khác

- Cây rau: 3.825 ha, trong đó có 1.405 ha trồng rau muống nước và 69 ha trồng rau muống hạt.

- Bắp: 26 ha

- Đậu phộng: 30 ha

- Cây công nghiệp: 1.520 ha

- Hoa lan, cây kiểng: 684 ha

- Cây ăn trái: 5.028 ha

3 . Tiến độ sản xuất vụ Đông xuân 2011 – 2012 (tính đến ngày 05/10/ 201 1 )

- Cây rau: 397 ha, trong đó có 212 ha trồng rau muống nước và 04 ha trồng rau muống hạt.

- Bắp: 0,5 ha (Hóc Môn)

II. TÌNH HÌNH SINH VẬT HẠI (SVH)

1. Cây lúa v ụ Mùa

* Rầy nâu

Trên đồng ruộng hiện nay có nhiều lứa rầy gối nhau, phần lớn RN đang giai đoạn trưởng thành và tuổi 1, tuổi 2. Tổng diện tích nhiễm RN trên lúa Mùa và mạ Mùa là 843 ha, trong đó có 175 ha ở mức nhiễm nhẹ và 10 ha nhiễm trung bình, còn lại 658 ha ghi nhận ở mức thấp 300 – 500 con/m² .

* Bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá(VL-LXL)

Trên ruộng lúa Mùa hiện nay đã có 45,1 ha lúa bị nhiễm bệnh VL-LXL tại huyện Nhà Bè - Cần Giờ với tỉ lệ nhiễm ở mức nhẹ.

Đã tiến hành thu thập 71 mẫu mạ, lúa (Nhà Bè Cần Giờ: 14 mẫu, Hóc Môn: 8 mẫu, Bình Chánh: 39 mẫu, Củ Chi: 10 mẫu) và 8 mẫu rầy nâu. Kết quả phân tích mẫu mạ, lúa ghi nhận 10/71 mẫu nhiễm bệnh Virus VL-LXL và vàng lùn lúa cỏ.

Bảng 1. Kết quả phân tích mẫu mạ, lúa

Ghi chú: RGSV: virus gây lùn lúa cỏ; RRSV: virus gây vàng lùn, lùn xoắn lá; RGSV+RRSV: xuất hiện đồng thời 2 loại virus gây lùn lúa cỏ và lùn xoắn lá.

Kết quả phân tích mẫu rầy nâu có 2/8 mẫu nhiễm RRSV (xã Bình Khánh – huyện Cần Giờ và xã Bình Chánh – huyện Bình Chánh).

* Các Sinh vật hại khác

Diện tích nhiễm SVH trên lúa là 1.953 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm 2010 (1.989 ha). Tuy mật số các SVH khác đều ở mức nhiễm nhẹ nhưng DT nhiễm các SVH chủ yếu như sâu cuốn lá, bọ xít hôi, bọ trĩ, bệnh đạo ôn, bệnh đốm vằn và OBV, chuột đều tăng so với cùng kỳ năm trước.

- Sâu cuốn lá: DT nhiễm là 366 ha, cao hơn so với tuần trước (297 ha)

- Bọ xít hôi: DT nhiễm là 111 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (83 ha)

- Bọ trĩ: DT nhiễm là 51 ha, thấp hơn so với tuần trước (52 ha)

- Đạo ôn: DT nhiễm là 176 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (165 ha)

- Đốm vằn: DT nhiễm là 115 ha, cao hơn so với tuần trước (76 ha)

- OBV gây hại trên 778 ha lúa, cao hơn so với tuần trước (701 ha)

- Chuột gây hại trên 90 ha lúa, cao hơn so với tuần trước (77 ha).

2 . Cây rau

* Vụ Mùa

Tổng DT nhiễm SVH trên rau vụ Mùa là 84 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (23 ha). SVH chủ yếu là sâu ăn tạp, sâu tơ và OBV. Các SVH đều có mật số và tỉ lệ bệnh ở mức nhẹ.

* Vụ Đông xuân

Tổng DT nhiễm SVH trên rau vụ Đông xuân là 624 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (535 ha). SVH chủ yếu là sâu xanh, sâu ăn tạp, rầy xanh, rầy xám, bọ phấn, bệnh rie trắng, bệnh phấn vàng, bệnh vàng lá và OBV. Các SVH đều có mật số và tỉ lệ bệnh ở mức nhẹ.

III. DỰ BÁO TRONG TUẦN TỚI

1 . Trên cây lúa vụ Mùa

*Rầy nâu

Hiện tại, trên đồng ruộng đang có nhiều lứa rầy gối nhau, phần lớn RN đang giai đoạn tuổi 1, tuổi 2. Trong tuần tới sẽ có rầy nâu tuổi 2, tuổi 3, đây là giai đoạn phòng trừ rầy đạt hiệu quả cao nhất, do đó cần chú ý thường xuyên theo dõi mật số rầy nâu trên đồng ruộng và tiến hành phòng trừ RN khi rầy tuổi 2 – tuổi 3, mật số > 3 con/tép hay 3.000 con/m². Chú ý đợt rầy nâu vào đầu tháng 10/2011 có thể gây hại trên cây lúa vụ Mùa.

* Bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá(VL-LXL)

Hiện tại, trên đồng ruộng đã có DT nhiễm bệnh VL-LXL, mặt khác mẫu rầy vào đèn cũng được xác định là có nhiễm virus VL-LXL. Bên cạnh đó, áp lực RN di trú đã giảm tuy nhiên do vẫn còn trên 2.700 ha lúa dưới 30 ngày tuổi và một số trà lúa đang giai đoạn trổ chín do vậy bệnh VL-LXL vẫn còn tiếp tục bộc phát nếu không quản lý tốt nguồn rầy tại chỗ.

* Các Sinh vật hại khác

Bệnh đạo ôn lá sẽ phát sinh gây hại mạnh trên lúa giai đoạn đẻ nhánh đến làm đòng và bệnh đạo ôn cổ bông trên các trà lúa trổ (huyện Củ Chi). Ngoài ra, trong điều kiện thời tiết mưa nhiều, gió to, cũng cần lưu ý bệnh cháy bìa lá, đốm vằn trên các giống nhiễm hoặc những nơi lúa quá xanh tốt do dư phân đạm.

Ngộ độc phèn tại các vùng có nước hoặc thiếu nước, có váng vàng trên mặt đất hoặc trên mặt nước, bám vào gốc lúa.

Ngộ độc hữu cơ tại các ruộng đất ngập nước quanh năm, rơm rạ bị cày vùi không phân huỷ được và việc gieo sạ tiến hành ngay sau khi thu hoạch vụ trước.

Ngoài các đối tượng trên cần lưu ý phòng ngừa tốt đối với OBV tại các khu vực lúa mới sạ dưới 15 ngày tại và những vùng khó thoát nước

Ngoài ra, cần chú ý đến các đối tượng SVH khác trên cây lúa giai đoạn đẻ nhánh, làm đòng như: sâu cuốn lá, bọ xít hôi, OBV và chuột...

2. Trên cây rau

- Trong điều kiện mưa vào buổi trưa và chiều tối có kèm dông và lốc xoáy, sản xuất rau mùa cần chuẩn bị mái che, tránh rau bị dập nát khi có mưa to. Lưu ý kỹ thuật và vật liệu làm giàn cho rau nhằm tránh đổ ngã khi có dông và lốc xoáy. Đồng thời phải theo dõi thường xuyên để phát hiện và phòng trị kịp thời, tránh để bệnh phát sinh gây hại nặng cho cây trồng, đặc biệt là bệnh thối nhũn trên cây con, cây rau ăn lá ngắn ngày, bệnh thán thư trên ớt, bệnh sương mai – phấn trắng trên dưa leo, khổ qua, bệnh gỉ trắng trên rau muống..

- Các vùng chuyên canh rau phải lên líp cao và có biện pháp khai thông hệ thống tiêu thoát nước, tránh ngập úng cho các chân ruộng thấp.

Ngoài ra cần chú ý phòng trừ các sâu hại như sâu tơ trên cây rau họ thập tự, rầy xám trên rau muống nước…

3. Cây trồng khác

- Cây xoài: sâu đục cành, bọ xít đen, bệnh thán thư gây hại lá non.

- Cây mai vàng: bệnh cháy lá, bệnh gỉ sắt.

- Cây hoa lan: bệnh đốm lá, bệnh thán thư, bệnh thối nhũn.

- Cây lài: bệnh đốm lá, bệnh thối tím bông.

- Cây bắp: bệnh cháy lá, sâu đục thân.

IV. ĐỀ NGHỊ

- Các Trạm BVTV quận, huyện hướng dẫn nông dân phân biệt triệu chứng nhiễm bệnh VL-LXL với các triệu chứng ngộ độc phèn, ngộ độc hữu cơ và bệnh vàng lá để áp dụng các biện pháp xử lý phù hợp.

- Tập trung tổ chức công tác phòng chống rầy nâu đợt đầu tháng 10 lưu ý các giống nhiễm rầy, giống lúa thơm và các trà mạ mùa, lúa mùa khoảng 30 ngày tuổi.

- Tiếp tục tổ chức các hoạt động thông tin tuyên truyền bằng nhiều hình thức để vận động nông dân kiểm tra đồng ruộng và tích cực phòng trị rầy nâu, nhổ bỏ lúa nhiễm bệnh VL-LXL./.