THÔNG BÁO

Tình hình sinh vật hại cây trồng đến ngày 17/10/2017

và dự báo tình hình sinh vật hại cây trồng đến ngày 24/10/2017

^{____________________________}

 

I. TÌNH HÌNH THỜI TIẾT VÀ CÂY TRỒNG  

1.1 Tình hình thời tiết tuần giữa tháng 10 năm 2017

Thời tiết Nam Bộ: nhiều mây, có mưa, mưa vừa, có nơi mưa to và rải rác có dông. Gió tây đên tây nam cấp 2-3. Trong cơn dông có khả năng xảy ra tố, lốc và gió giật mạnh.

          Nhiệt độ: trung bình 26 – 29^oC, thấp nhất từ 23 – 26^oC, cao nhất 28– 31^oC.

Độ ẩm: Độ ẩm trung bình phổ biến 73 - 98 % .

1. 2 Tiến độ sản xuất cây trồng

a) Cây lúa

Diện tích cây lúa vụ Mùa 2017: đã xuống giống được 6.922,7 ha, trong đó huyện Củ Chi 3.742 ha, huyện Bình Chánh 2.235 ha, quận Bình Tân 100 ha, huyện Hóc Môn 499,5 ha, quận 2 là 78 ha, huyện Cần Giờ 242,9 ha, Nhà Bè 25,4 ha. Các giai đoạn lúa: 628,7 ha mạ, 2.386 ha đẻ nhánh, 1.800 ha làm đòng, 1.382,7 ha trổ, 531 ha chín, 194 ha thu hoạch. Diện tích mạ Mùa 2017 là 135,5 ha.

Trong vụ Mùa 2017 có 0,3 ha lúa chết do ngập nước tại tại xã Bình Khánh (huyện Cần Giờ) và 0,1 ha lúa chết (do ngập nước 0,05 ha và do chuột cắn phá 0,05 ha) tại xã Nhơn Đức (huyện Nhà Bè).

Diện tích cây lúa vụ Đông xuân 2017-2018: đã xuống giống được 49 ha.

b) Cây rau

Diện tích gieo trồng rau vụ Đông xuân 2017-2018 là 980,5 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (904,3 ha) trong đó huyện Củ Chi 319,6 ha, Hóc Môn 182,9 ha, Bình Chánh 237,2 ha, Cần Giờ 28,3 ha, Nhà Bè 17,1 ha, Quận 12: 126,9 ha, Thủ Đức 23,5 ha, Quận 9: 24,6 ha, Bình Tân 16,4 ha, Quận 7: 4,2 ha. Trong đó, diện tích gieo trồng rau muống hạt là 17,9 ha, rau muống nước là 380,1 ha.

c) Hoa lan, cây kiểng: diện tích gieo trồng là 1.049,9 ha. Trong đó có 200,9 ha hoa lan; 541,8 ha hoa mai.

d) Cây trồng khác: diện tích canh tác cây lương thực 80,8 ha; cây công nghiệp 1.605,7   ha; cây ăn trái: 4.728,4 ha.

II. TÌNH HÌNH SINH VẬT HẠI (SVH)

2.1 Trên lúa vụ Mùa 2017

Tổng diện tích nhiễm sinh vật hại trên lúa vụ Mùa 2017 là 1.123,4 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước ( 1.081,7 ha). Các sinh vật hại chủ yếu là rầy nâu, sâu cuốn lá, bọ trĩ, bọ xít hôi, sâu phao, ốc bươu vàng, chuột, bệnh đạo ôn, bệnh đốm vằn, bệnh vàng lùn-lùn xoắn lá. Mật số rầy nâu trên đồng ruộng trung bình 200 – 600 con/m², các sinh vật hại khác ở mức nhiễm nhẹ.

- Bọ xít hôi: gây hại trên 84,2 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (76ha).

- Sâu cuốn lá: gây hại trên 93 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước ( 115,9 ha).

- Ốc bươu vàng : gây hại trên 619,1 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước ( 549 ha) .

- Bệnh đạo ôn: gây hại trên 112,4 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước (151ha).

- Bệnh vàng lùn : gây hại trên 31,6 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước . Trong đó 30,1 ha nhiễm nhẹ, 1,5 ha nhiễm trung bình. Rầy nâu trên đồng ruộng tại vùng nhiễm bệnh đang giai đoạn tuổi 2-4, cây lúa nhiễm bệnh đang giai đoạn đẻ nhánh-đòng.

2.3 Trên rau vụ Đông Xuân 2017-2018

Tổng diện tích nhiễm sinh vật hại trên rau vụ Đông Xuân là 304,4 h a, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước (355,4 ha) , trong đó diện tích phòng trừ là 170 ha chiếm 55,8 % diện tích nhiễm sinh vật hại . Các sinh vật hại chủ yếu là sâu ăn tạp, sâu xanh, rầy xám, bệnh rỉ trắng và ốc bươu vàng . C ác sinh vật hại đều có mật số và tỉ lệ bệnh ở mức nhẹ.

- Sâu ăn tạp: gây hại trên 23,2 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước (51 ha).

- Rầy xám : gây hại trên 26,4 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (26 ha).

- Ốc bươu vàng : gây hại trên 201,5 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước (212 ha)

- Bệnh rỉ trắng: gây hại trên 24,3 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (22,8 ha).

2.4 Một số đối tượng sinh vật hại cần lưu ý trên cây trồng khác

        Tổng diện tích bị sâu đục thân ( Chilo suppressalis) gây hại trên mía là 7,0 ha, chiếm 1,3 % tổng diện tích gieo trồng (539,2 ha). Chưa phát hiện diện tích bị sâu đục thân mình hồng ( Sesamia spp.) gây hại trên mía.

        Chưa phát hiện diện tích bị rệp sáp bột hồng ( Phenacoccus manihoti) gây hại trên cây khoai mì (diện tích gieo trồng 72,1 ha).

        Chưa phát hiện diện tích bị sâu đục quả ( Prays citri và Citripestis sagittiferella) gây hại trên cây có múi (diện tích gieo trồng 621,4 ha).

        Chưa phát hiện diện tích bị nhiễm bệnh chổi rồng (do nhện lông nhung Eriophyes dimocarpi làm véc tơ truyền bệnh) trên nhãn (diện tích gieo trồng 38,1 ha)

        Tổng diện tích bị bọ dừa gây hại trên cây dừa là 4,1 ha chiếm 0,9 % diện tích gieo trồng (452,7 ha). Chưa phát hiện diện tích bị bọ cánh cứng gây hại trên cây dừa.

        III. DỰ BÁO TRONG TUẦN TỚI

3. 1 Trên cây lúa

Rầy nâu: Phần lớn rầy nâu trên đồng ruộng hiện nay đang ở giai đoạn tuổi 2-tuổi 4 , mật số rầy nâu trung bình khoảng từ 200-600 con/m². Trong tuần tới rầy nâu trên đồng ruộng sẽ phổ biến tuổi 4-5, chủ yếu gây hại ở mức nhẹ, cần thường xuyên theo dõi mật số rầy trên đồng ruộng để có biện pháp phòng trị kịp thời khi mật số rầy cao.

Bệnh VL-LXL: Hiện tại Thành phố Hồ Chí Minh đã có 31,6 ha nhiễm bệnh Vàng lùn – Lùn xoắn xá hại lúa (26,7 ha tại huyện Cần Giờ và  4,9 ha tại huyện Nhà Bè). Trong đó hiện có 30,1 ha nhiễm nhẹ bệnh VL-LXL hại lúa và 1,5 ha nhiễm trung bình  tại xã Bình Khánh huyện Cần Giờ. Khả năng trong thời gian tới diện tích nhiễm sẽ có xu hướng gia tăng do sinh trưởng của cây lúa vẫn đang tập trung chủ yếu ở giai đoạn đẻ nhánh đến làm đòng.

  Sâu cuốn lá: Giai đoạn lúa thích hợp tạo điều kiện cho sâu cuốn lá sẽ phát sinh gây hại nhẹ trên lúa giai đoạn đẻ nhánh-đòng trổ, những ruộng lúa sạ dày, bón thừa phân đạm sẽ bị gây hại trung bình.

Bệnh đạo ôn: Thời tiết hiện nay mưa nhiều đặc biệt vào chiếu tối do vậy ẩm độ trên đồng ruộng tăng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh đạo ôn trên lá phát triển mạnh ở giai đoạn từ đẻ nhánh-đòng trổ, và đạo ôn cổ bông đối với lúa giai đoạn đòng-trổ. Đối với những ruộng sạ dày, bón thừa phân đạm sẽ có xu hướng gia tăng diện tích nhiễm.

Ngoài ra cần chú ý phòng trị ốc bưu vàng trên lúa mới gieo sạ; muỗi hành, bệnh thối bị do vi khuẩn ở giai đoạn đẻ nhánh, chuột giai đoạn đòng trổ - chín.

3.2 Trên cây rau

Trong tuần qua thời tiết mưa nhiều nên tình hình sâu hại trên các loại cây trồng giảm mạnh tuy nhiên bệnh hại lại có xu hướng gia tăng. Do vậy cần tập trung phòng trị các bệnh như:

+ Trên nhóm rau ăn lá: bệnh thối nhũn, bệnh chết rạp cây con, đốm lá

+ Trên nhóm rau củ quả (Dưa leo, khổ qua, bầu bí, mướp...): bệnh sương mai, phấn vàng, bệnh vàng lá

  + Trên ớt: bệnh thán thư, bệnh chết cây con

  + Rau muống nước: bệnh vàng lá, bệnh gỉ trắng, thối gốc...

Ngoài ra, cần chú ý theo dõi sử xuất hiện của sâu hại như sâu khoang, sâu tơ trên nhóm rau ăn lá, sâu xanh da láng, sâu xanh 2 sọc trắng, bọ trĩ, trên nhóm rau củ quả.

3.3 Cây trồng khác

- Cây khoai mì: Tình hình bệnh khảm lá trên cây khoai mì tại tỉnh Tây Ninh đã được khống chế, diện tích nhiễm mới trong tuần qua không tăng. Bệnh lan truyền qua bọ phấn trắng do vậy các địa phương có trồng khoai mì cần tăng cường công tác điều tra để sớm phát hiện và tiến hành xử lý ngay tránh để bệnh lây lan.

Ngoài ra trên các loại cây trồng khác cần chú ý các đối tượng như:

- Cây dừa: Bọ cánh cứng, đuông dừa.

- Cây mía: S âu đục thân mía, rệp sáp.

- Cây cao su: bệnh loét sọc mặt cạo, bệnh rụng lá, nấm hồng, nứt vỏ.

- Cây mai vàng: Rầy xanh, sâu ăn lá, nhện đỏ, bọ trĩ, bệnh đốm lá.

- Cây hoa lan: Muỗi đục nụ hoa, bệnh thối đọt, vàng lá chân, thán thư, ốc sên ăn lá

- Cây xoài: Sâ u đục thân cành, bệnh thán thư trên xoài.

IV. ĐỀ NGHỊ

4.1 Cây lúa

- Hiện nay thời tiết mưa nhiều với cường độ cao nên một số khu vực trũng thấp thoát nước chậm sẽ có xu hướng ngập úng. Mặc khác, năm nay một số khu vực xuống giống trễ nên có khả năng cây lúa bị ngập úng và chết. Do vậy đề nghị các địa phương cần tăng cường công tác điều tra phát hiện để xác định khu vực bị ảnh hưởng và có các giải pháp kỹ thuật nhằm hỗ trợ người dân trong việc khắc phục hậu quả do mưa bão gây ra, đồng thời khuyến cáo người dân lịch xuống giống mới để hạn chế thiệt hại do rầy nâu di trú gây ra.

- Những ruộng xuất hiện bệnh đạo ôn lá phải hạn chế việc bón thêm phân đạm  kể cả các loại phân phun qua lá và phun thuốc đặc trị bệnh đạo ôn.

- Đối với khu vực lúa bị nhiễm bệnh VL-LXL đề nghị cán bộ kỹ thuật cũng như địa phương cần tăng cường công tác điều tra phát hiện cũng như hướng dẫn người dân trong việc xử lý các cây lúa bệnh nhằm hạn chế rầy nâu chích hút và truyền các bệnh này sang cho các cây lúa khỏe.

- Áp dụng các biện pháp tổng hợp phòng trừ rầy, bệnh vàng lùn lùn xoắn lá lúa theo Sổ tay hướng dẫn của Bộ NN-PTNT đã ban hành năm 2017.

-   Hạn chế phun thuốc trừ sâu cuốn lá cho lúa dưới 40 ngày để bảo tồn thiên địch vì giai đoạn này khi sâu gây hại ở mật độ thấp sự thiệt hại không đáng kể do cây lúa có khả năng tự bù đắp. Trong giai đoạn lúa đẻ nhánh chỉ nên phun thuốc khi mật độ sâu xuất hiện khoảng 30-40 con/m². Trong giai đoạn đòng-trổ mật độ khoảng 15-20 con/ m² phải tiến hành phun đúng thuốc. Cần quan sát đồng ruộng khi thấy xuất hiện sâu tuổi 1-2 thì tiến hành phun thuốc hiệu quả sẽ cao hơn. 

Ngoài ra, cũng cần lưu ý thời tiết mưa nhiều sẽ tạo điều kiện cho ốc bưu vàng phát triển và gây hại trên lúa mới gieo sạ, sâu cuốn lá nhỏ, bệnh bạc lá vi khuẩn, chuột giai đoạn đẻ nhánh-trổ chín.

4.2 Cây rau

- Khuyến cáo người dân bố trí hệ thống kênh mương đầy đủ giúp thoát nước cho tốt, không để rau bị ngập úng, nhất là sau các trận mưa to. Đồng thời hạn chế sử dụng phân đạm trong mùa mưa do sẽ làm cho cây yếu, dễ đổ ngã và dễ bị sâu bệnh tấn công.

- Cần tăng cường bón phân chuồng, hữu cơ vi sinh, các chế phẩm sinh học nhằm tăng cường khả năng chống chịu bệnh của cây. Ngoài ra, tăng cường bón phân kali sẽ giúp cây chắc khỏe, cứng cáp và nhờ vậy cũng giúp cây ít bị đổ ngã và chống chịu bệnh tốt hơn.

- Trồng cây với mật độ thích hợp, tránh việc trồng quá dầy vào mùa mưa sẽ làm cây phát triển kém do thiếu ánh sáng và sâu bệnh hại cũng tăng cao hơn.

4.3 Cây trồng khác

- Tiếp tục duy trì công tác điều tra phát hiện để xử lý tiêu hủy ngay khi thấy bệnh khảm lá trên cây khoai mì xuất hiện đặc biệt tại huyện Củ Chi giáp ranh với tỉnh Tây Ninh đang bị bệnh khảm lá nặng.

- Trên cây hoa lan cần chú ý các bệnh như bệnh như vàng lá, thối thân, thán thư, đốm lá, ốc sên ăn lá phát sinh mạnh vào giai đoạn mùa mưa.

- Cần lưu ý trên những cánh đồng trũng không tiêu thoát nước dễ bị ốc bưu vàng tấn công và gây hại nặng nên áp dụng các biện pháp như dùng lưới chắn ốc khi cho nước vào ruộng, thu gom gom ốc, bẫy thu trứng cũng như giữ mực nước trên ruộng phù hợp.  

Đề nghị khuyến cáo bà con nông dân sử dụng thuốc BVTV cần tuân thủ theo nguyên tắc 4 đúng. Tăng cường sử dụng thuốc BVTV có nguồn gốc thảo mộc, sinh học thay cho thuốc hoá học và đảm bảo tuân thủ đúng thời gian cách ly của thuốc trước khi thu hoạch./.