THÔNG BÁO

Tình hình sinh vật hại cây trồng đến ngày 20/6/2017

và dự báo tình hình sinh vật hại cây trồng đến ngày 27/6/2017

^{____________________________}

 

I. TÌNH HÌNH THỜI TIẾT VÀ CÂY TRỒNG       

1.1 Tình hình thời tiết tuần giữa tháng 6 năm 2017

Thời tiết Nam Bộ: mây thay đổi, có mưa rào và dông vài nơi, riêng chiều tối có mưa rào và dông rải rác. Gió tây nam cấp 2-3. Trong cơn dông có khả năng xảy ra tố, lốc và gió giật mạnh.

          Nhiệt độ: trung bình 27 – 31^oC, thấp nhất từ 25 – 28^oC, cao nhất 31– 34^oC.

Độ ẩm: Độ ẩm trung bình phổ biến 58 - 95 % .

1. 2 Tiến độ sản xuất cây trồng

a) Cây lúa

Diện tích cây lúa vụ Hè Thu 2017: đã xuống giống được 5.313,5 ha, trong đó huyện Củ Chi 3.212 ha, huyện Bình Chánh 1.609 ha, quận Bình Tân 100 ha, huyện Hóc Môn 268,5 ha, quận 9 67,9 ha, quận 2 25 ha, huyện Cần Giờ 31,1 ha. Các giai đoạn lúa: 1.107,1 ha mạ, 1.655,9 ha đẻ nhánh, 1.025,5 ha làm đòng, 729 ha trổ, 481 ha chín, 315 ha thu hoạch.

b) Cây rau

Diện tích gieo trồng rau vụ Hè thu 2017 là 3.667,3 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (3.480,5 ha) trong đó huyện Củ Chi 1.220 ha, Hóc Môn 878,2 ha, Bình Chánh 715,1 ha, Cần Giờ 22,6 ha, Nhà Bè 13,3 ha, Quận 12: 672,8 ha, Thủ Đức 51 ha, Quận 9: 52,4 ha, Bình Tân 37,7 ha, Quận 7: 4,4 ha. Trong đó, diện tích gieo trồng rau muống hạt là 110,7 ha, rau muống nước là 1.655,3 ha.

c) Hoa lan, cây kiểng: diện tích gieo trồng là 1.024,7 ha. Trong đó có 207,4 ha hoa lan; 510,9 ha hoa mai.

d) Cây trồng khác: diện tích canh tác cây lương thực 508,3 ha; cây công nghiệp 1.680,5   ha; cây ăn trái: 4.872,5 ha.

II. TÌNH HÌNH SINH VẬT HẠI (SVH)

2.1 Trên lúa vụ Hè thu 2017

Tổng diện tích nhiễm sinh vật hại trên lúa vụ Hè thu 2017 là 909,3 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước ( 636,5 ha). Các sinh vật hại chủ yếu là rầy nâu, sâu cuốn lá, bọ trĩ, sâu phao, ốc bươu vàng, chuột và bệnh đạo ôn . Mật số rầy nâu trên đồng ruộng trung bình 700 – 1.000 con/m², các sinh vật hại khác ở mức nhiễm nhẹ.

- Rầy nâu : gây hại trên 100 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước (117 ha).

- Sâu cuốn lá : gây hại trên 99,6 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước (104,1 ha).

- Bọ trĩ : gây hại trên 18,5 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước ( 35 ha) .

- Bọ xít hôi : gây hại trên 71 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước ( 76 ha) .

- Chuột: gây hại trên 82,2 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước ( 71,1 ha) .

- Ốc bươu vàng : gây hại trên 381 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước ( 111 ha) .

- Bệnh đạo ôn : gây hại trên 77,6 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (65,7 ha).

2.2 Trên rau vụ Hè thu 2017

Tổng diện tích nhiễm sinh vật hại trên rau vụ Hè thu là 783,3 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước (807,3 ha) , trong đó diện tích phòng trừ là 408,2 ha chiếm 52,1 % diện tích nhiễm sinh vật hại . Các sinh vật hại chủ yếu là sâu ăn tạp, sâu xanh, rầy xám, bệnh rỉ trắng và ốc bươu vàng . C ác sinh vật hại đều có mật số và tỉ lệ bệnh ở mức nhẹ.

- Sâu xanh : gây hại trên 61,5 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước (68,4 ha).

- Sâu ăn tạp: gây hại trên 125,9 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (113,8 ha) .

- Rầy xám : gây hại trên 62,9 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (43,2 ha) .

- Ốc bươu vàng : gây hại trên 311,4 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước (345 ha).

- Bệnh rỉ trắng: gây hại trên 53,3 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (41,3 ha).

2.3 Một số đối tượng sinh vật hại cần lưu ý trên cây trồng khác

        Tổng diện tích bị sâu đục thân ( Chilo suppressalis) gây hại trên mía là 24,5 ha, chiếm 3,8 % tổng diện tích gieo trồng (649,1 ha). Chưa phát hiện diện tích bị sâu đục thân mình hồng ( Sesamia spp.) gây hại trên mía.

        Chưa phát hiện diện tích bị rệp sáp bột hồng ( Phenacoccus manihoti) gây hại trên cây khoai mì (diện tích gieo trồng 496,7 ha).

        Chưa phát hiện diện tích bị sâu đục quả ( Prays citri và Citripestis sagittiferella) gây hại trên cây có múi (diện tích gieo trồng 622,5 ha).

        Chưa phát hiện diện tích bị nhiễm bệnh chổi rồng (do nhện lông nhung Eriophyes dimocarpi làm véc tơ truyền bệnh) trên nhãn (diện tích gieo trồng 43,1 ha).

        Tổng diện tích bị bọ dừa gây hại trên cây dừa là 5,7 ha chiếm 1,2 % diện tích gieo trồng (480,3 ha). Chưa phát hiện diện tích bị bọ cánh cứng gây hại trên cây dừa.

        III. DỰ BÁO TRONG TUẦN TỚI

3. 1 Trên cây lúa

a) Rầy nâu

P hần lớn rầy nâu trên đồng ruộng đang ở giai đoạn từ tuổi 2,3. Trong tuần tới rầy nâu sẽ ở tuổi 4,5. Đối với một số nơi đang tiếp tục xuống giống vụ Hè Thu cần chú ý xuống giống tập trung theo lịch khuyến cáo của địa phương hoặc dựa vào mật số rầy nâu trưởng thành trên đồng ruộng để bố trí lịch gieo cấy cho phù hợp. Thông thường sau khi rầy nâu vào đèn rộ khoảng 5-7 ngày thì tiến hành gieo sạ đồng loạt. Như vậy cây lúa non sẽ tránh được rầy trưởng thành di trú truyền bệnh.  

b) Các sinh vật hại khác

Bệnh đạo ôn lá, đạo ôn cổ bông, đốm vằn phát sinh gây hại trên các trà lúa Hè thu giai đoạn đẻ nhánh-đòng-trổ. Cần chủ động tưới tiêu hợp lý, tránh để ruộng khô, thiếu nước sẽ dễ dẫn đến tình trạng bệnh đạo ôn gây hại nặng.

Cần chú ý nhện gié sẽ phát sinh và gây hại mạnh trên các trà lúa giai đoạn đẻ nhánh – làm đòng, trổ.

Ngoài ra cần chú ý đối với bọ trĩ, sâu cuốn lá, sâu đục thân, OBV, chuột gây hại cục bộ trên lúa Hè thu giai đoạn mạ - đẻ nhánh – đòng.

3.2 Trên rau                     

Thời tiết hiện nay mưa nhiều là điều kiện thích hợp cho các loại sâu bệnh phát triển gây hại, đặc biệt là bệnh thối nhũn trên cây rau ăn lá, phấn vàng trên dưa leo – khổ qua, bệnh gỉ trắng trên rau muống nước...sẽ gia tăng tỷ lệ bệnh.

 Ngoài ra, các vùng chuyên canh rau cần lưu ý các loại sâu bệnh gây hại khác như bọ nhảy, sâu xanh, dòi đục lá trên cải; rầy xanh, sâu đục trái, bệnh vàng lá trên khổ qua - dưa leo; rầy xám trên rau muống nước ...

3.3 Cây trồng khác

Trạm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tại các quận, huyện cần thường xuyên tăng cường công tác kiểm tra và hướng dẫn người dân trong việc phòng trị một số đối tượng gây hại trên đồng ruộng hiện nay như sâu đục thân ( Chilo suppressalis) gây hại trên mía, bọ dừa gây hại trên các vườn dừa tại quận 9, bệnh rụng lá mùa mưa và bệnh loét sọc mặt cạo do nấm Phytophthora gây ra… Ngoài ra, cũng cần lưu ý một số đối tượng sinh vật hại thường xuyên xuất hiện trên các nhóm cây trồng gồm:

- Cây mai vàng: nhện đỏ, sâu ăn lá, rong rêu, mốc xanh …

  - Cây hoa lan: muỗi đục nụ hoa lan, bệnh thối đọt, bệnh thán thư, bệnh đốm lá, bệnh thối nhũng, vàng tuột lá chân  trên lan dendro, mokara .

- Cây xoài: sâu đục thân cành, bệnh thán thư trên lá

- Cây khoai   mì: bệnh rệp sáp bột hồng, bệnh đốm nâu, thán thư.

IV. ĐỀ NGHỊ

4.1 Cây lúa

Cây lúa Hè Thu hiện nay đã xuống giống được hơn 5.314 ha và trên đồng ruộng hiện nay cây lúa đang ở nhiều giai đoạn sinh trưởng khác nhau từ mạ và đẻ nhánh, đến đòng trổ. Do vậy, các Trạm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tại các quận/huyện cần thường tăng cường công tác điều tra phát hiện nhằm nắm chắc diễn biến tình hình các loại sinh vật hại trên đồng ruộng để có biện pháp xử lý kịp thời. Trong đó, cần lưu ý các đối tượng gây hại thường có nguy cơ tăng nhanh diện tích nhiễm như rầy nâu, sâu cuốn lá, bệnh đạo ôn, đốm vằn và bệnh vàng lùn - lùn xoắn lá trên lúa.

  Tình hình rầy nâu hiện nay tại các tỉnh phía Nam vẫn đang tiếp tục có xu hướng gia tăng diện tích nhiễm. Đặc biệt, diện tích lúa bị nhiễm nặng rầy nâu trong tuần này đã tăng tới 581% so với tuần trước (từ 158 ha lên 918 ha). Theo số liệu thống tại tỉnh Long An hiện nay đã có trên 11ha diện tích trồng lúa bị mất trắng do rầy nâu và bệnh vàng lùn – lùn xoắn lá gây ra. Do vậy, đề nghị các địa phương cần tăng cường công tác điều tra phát hiện để có biện pháp xử lý kịp thời khi mật số rầy nâu và bệnh vàng lùn – lùn xoắn lá tăng nhanh về số lượng cũng như diện tích nhiễm.

Đối với bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá trong trường hợp bệnh nhiễm nhẹ thì phải nhổ bỏ cây bệnh và vùi dưới ruộng, không bỏ tràn lan trên bờ. Nếu ruộng bị bệnh nặng không có khả năng phục hồi thì phải tiêu hũy ngay bằng cách cày, trục cả ruộng để diệt mầm bệnh. Trước khi cày vùi cần phải phun thuốc trừ rầy nâu để tránh phát tán bệnh sang các ruộng khác và chỉ được gieo trồng lại theo thời vụ của chính quyền địa phương.

Để hạn chế bệnh đạo ôn trên lá phát triển mạnh cần chú ý khuyến cáo người nông dân bón phân cân đối hợp lý, tránh việc bón nhiều đạm. Cần chú ý nguồn nước trên ruộng, tránh để ruộng khô hạn sẽ làm bệnh phát sinh và gây hại nặng. Việc phòng trừ sâu bệnh cần thực hiện theo các nguyên tắc như   “ba giảm ba tăng”, “một phải năm giảm” và sử dụng thuốc theo 4 đúng khi cần thiết.

Ngoài ra, các đối tượng gây hại khác cũng cần lưu ý như: ốc bưu vàng, sâu cuốn lá gây hại ở giai đoạn mạ; bọ xít hôi, nhện gié, bệnh bạc lá ở  giai đoạn đòng trổ và chuột, bệnh lem lép ở giai đoạn trổ - chín.

4.2 Cây rau

Hiện nay thời tiết đã bắt đầu mưa nhiều nên các Trạm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tại quận, huyện cần khuyến cáo người dân làm đất, lên luống cao, khơi thông liếp để tránh ngập úng giúp cây sinh trưởng phát triển tốt. Ngoài ra, cần theo dõi diễn biến các bệnh có khả năng phát triển mạnh vào giai đoạn mùa mưa như thối nhũng, đốm lá và bệnh gỉ trắng trên cây rau muống.... Khuyến cáo người dân phun thuốc BVTV cũng cần thực hiện theo nguyên tắc 4 đúng để đảm bảo hiệu quả của thuốc cũng như đảm bảo thời gian cách ly, tránh tồn đọng thuốc BVTV trên nông sản.

  4. 3 Cây trồng khác

Cây lan: cần chú ý muỗi đục nụ hoa lan ( Contarinia maculipennis Felt.) gây hại nặng trên giống lan Dendrobium vào giai đoạn cuối mùa khô đầu mùa mưa, bệnh vàng tuột lá chân trên giống lan Mokara, bệnh thán thư, khô đầu lá...

Đối với các cây dừa bị bọ dừa gây hại có thể sử dụng thuốc Diaphos 10G dạng túi lọc đặt vào bẹ lá non của cây dừa, cau. Do tác dụng tiếp xúc, vị độc, thấm sâu và nhất là tính xông hơi nên thuốc sẽ diệt ấu trùng và cả bọ trưởng thành sống bên trong lá non.

Trên cây cao su cần chú ý bệnh rụng lá mùa mưa do nấm Phytophthora spp. gây ra. Những cây bị gây hại nhẹ nên giảm cường độ cạo, nặng thì phải ngưng cạo hoàn toàn dể dưỡng cây và kết hợp sử dụng thuốc BVTV (thuốc có hoạt chất Carbendazim, Hexaconazole…). để hạn chế bệnh lây lan và phát triển.

Đối với việc phun thuốc BVTV phòng trừ sinh vật hại nên khuyến cáo bà con nông dân thực hiện theo nguyên tắc 4 đúng, cần đảm bảo đúng thời gian cách ly của thuốc trước khi thu hoạch giúp đảm bảo an toàn cho sức khỏe người sản xuất lẫn người tiêu dùng sản phẩm. Khuyến cáo bà con nên thu gom bao bì vỏ chai thuốc BVTV sau khi sử dụng và bỏ vào đúng nơi quy định, không chôn hay đốt trực tiếp sẽ gây ra ô nhiễm môi trường đặc biệt đối với một số thuốc có gốc halogen khi đốt sẽ tạo ra dioxin rất nguy hiểm đến sức khỏe của con người./.