THÔNG BÁO

Tình hình sinh vật hại cây trồng đến ngày 24/10/2017

và dự báo tình hình sinh vật hại cây trồng đến ngày 31/10/2017

^{____________________________}

 

I. TÌNH HÌNH THỜI TIẾT VÀ CÂY TRỒNG  

1.1 Tình hình thời tiết tuần cuối tháng 10 năm 2017

Thời tiết Nam Bộ: Nhiều mây, có mưa rào và dông vài nơi; chiều tối có mưa rào và rải rác có dông. Gió nhẹ. Trong cơn dông có khả năng xảy ra tố, lốc và gió giật mạnh.

          Nhiệt độ: trung bình 27 – 30^oC, thấp nhất từ 24 – 27^oC, cao nhất 29– 32^oC.

Độ ẩm: Độ ẩm trung bình phổ biến 63 - 97 % .

1. 2 Tiến độ sản xuất cây trồng

a) Cây lúa

Diện tích cây lúa vụ Mùa 2017: đã xuống giống được 6.923,7 ha, trong đó huyện Củ Chi 3.742 ha, huyện Bình Chánh 2.236 ha, quận Bình Tân 100 ha, huyện Hóc Môn 499,5 ha, quận 2 là 78 ha, huyện Cần Giờ 242,9 ha, Nhà Bè 25,4 ha. Các giai đoạn lúa: 193,7 ha mạ, 2.253,4 ha đẻ nhánh, 1.348,7 ha làm đòng, 1.701,3 ha trổ, 1.022 ha chín, 295 ha thu hoạch. Diện tích mạ Mùa 2017 là 135,5 ha.

Trong vụ Mùa 2017 có 109,65 ha lúa chết do ngập úng tại huyện Bình Chánh (xã Tân Quý Tây 56 ha, Tân Túc 8 ha, Tân Nhựt 30 ha, Vĩnh Lộc B 05 ha, Lê Minh Xuân 2,3 ha), quận Bình Tân (Tân Tạo 08 ha), huyện Cần Giờ (xã Bình Khánh 0,3 ha), huyện Nhà Bè (xã Nhơn Đức 0,05 ha); 0,05 ha lúa chết do chuột cắn phá tại xã Nhơn Đức huyện Nhà Bè.

Diện tích cây lúa vụ Đông xuân 2017-2018: đã xuống giống được 80 ha.

b) Cây rau

Diện tích gieo trồng rau vụ Đông xuân 2017-2018 là 1.184,1 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (1.156,4 ha) trong đó huyện Củ Chi 419,2 ha, Hóc Môn 218,9 ha, Bình Chánh 278,4 ha, Cần Giờ 28,3 ha, Nhà Bè 17,1 ha, Quận 12: 151,6 ha, Thủ Đức 24,1 ha, Quận 9: 24,9 ha, Bình Tân 17,4 ha, Quận 7: 4,2 ha. Trong đó, diện tích gieo trồng rau muống hạt là 26,5 ha, rau muống nước là 468,1 ha.

c) Hoa lan, cây kiểng: diện tích gieo trồng là 1.027,9 ha. Trong đó có 200,9 ha hoa lan; 541,8 ha hoa mai.

d) Cây trồng khác: diện tích canh tác cây lương thực 131,8 ha; cây công nghiệp 1.696,2   ha; cây ăn trái: 3.955,4 ha.

II. TÌNH HÌNH SINH VẬT HẠI (SVH)

2.1 Trên lúa vụ Mùa 2017

Tổng diện tích nhiễm sinh vật hại trên lúa vụ Mùa 2017 là 1.221,1 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước ( 1.197,7 ha). Các sinh vật hại chủ yếu là rầy nâu, sâu cuốn lá, bọ xít hôi, ốc bươu vàng, chuột, bệnh đạo ôn, bệnh đốm vằn, bệnh vàng lùn-lùn xoắn lá. Mật số rầy nâu trên đồng ruộng trung bình 200 – 600 con/m², các sinh vật hại khác ở mức nhiễm nhẹ.

- Bọ xít hôi: gây hại trên 72,5 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước (116ha).

- Sâu cuốn lá: gây hại trên 112,3 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước ( 125,3 ha).

- Ốc bươu vàng : gây hại trên 671,6 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước ( 576,1 ha) .

- Bệnh đạo ôn: gây hại trên 118,9 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước (1 6 1ha).

- Bệnh đ ốm vằn : gây hại trên 59,5 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước ( 68 ha).

- Bệnh vàng lùn : gây hại trên 31,6 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước . Trong đó 30,1 ha nhiễm nhẹ, 1,5 ha nhiễm trung bình. Rầy nâu trên đồng ruộng tại vùng nhiễm bệnh đang giai đoạn tuổi 3-5, cây lúa nhiễm bệnh đang giai đoạn đẻ nhánh-đòng.

2.3 Trên rau vụ Đông Xuân 2017-2018

Tổng diện tích nhiễm sinh vật hại trên rau vụ Đông Xuân là 388,5 h a, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước (411,8 ha) , trong đó diện tích phòng trừ là 239,9 ha chiếm 61,8 % diện tích nhiễm sinh vật hại . Các sinh vật hại chủ yếu là sâu ăn tạp, sâu xanh, rầy xám, bệnh rỉ trắng và ốc bươu vàng . C ác sinh vật hại đều có mật số và tỉ lệ bệnh ở mức nhẹ.

- Sâu ăn tạp: gây hại trên 48,1 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước (49,5 ha).

- Rầy xám : gây hại trên 34,9 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (21,4 ha).

- Ốc bươu vàng : gây hại trên 224,4 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước (270,6 ha)

- Bệnh rỉ trắng: gây hại trên 36,8 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (22,3 ha).

2.4 Một số đối tượng sinh vật hại cần lưu ý trên cây trồng khác

        Tổng diện tích bị sâu đục thân ( Chilo suppressalis) gây hại trên mía là 7,0 ha, chiếm 1,1 % tổng diện tích gieo trồng (643,7 ha). Chưa phát hiện diện tích bị sâu đục thân mình hồng ( Sesamia spp.) gây hại trên mía.

        Chưa phát hiện diện tích bị rệp sáp bột hồng ( Phenacoccus manihoti) gây hại trên cây khoai mì (diện tích gieo trồng 123,1 ha).

        Chưa phát hiện diện tích bị sâu đục quả ( Prays citri và Citripestis sagittiferella) gây hại trên cây có múi (diện tích gieo trồng 510,4 ha).

        Chưa phát hiện diện tích bị nhiễm bệnh chổi rồng (do nhện lông nhung Eriophyes dimocarpi làm véc tơ truyền bệnh) trên nhãn (diện tích gieo trồng 38,1 ha)

        Tổng diện tích bị bọ dừa gây hại trên cây dừa là 4,1 ha chiếm 0,9 % diện tích gieo trồng (462,7 ha). Chưa phát hiện diện tích bị bọ cánh cứng gây hại trên cây dừa.

        III. DỰ BÁO TRONG TUẦN TỚI

3. 1 Trên cây lúa

Hiện nay thời tiết mưa nhiều với cường độ cao nên một số khu vực trũng thấp thoát nước chậm sẽ có xu hướng ngập úng đặc biệt đối với các ruộng mạ, mới sạ cấy cây lúa còn nhỏ nên sẽ bị ảnh hưởng lớn khi thời gian ngập úng kéo dài.

Rầy nâu: Phần lớn rầy nâu trên đồng ruộng hiện nay đang ở giai đoạn tuổi 3-tuổi 5 , mật số rầy nâu trung bình khoảng từ 200-600 con/m². Trong tuần tới rầy nâu trên đồng ruộng sẽ trưởng thành và vào đèn, do vậy cần thường xuyên theo dõi mật số rầy trên đồng ruộng và mật số rầy vào đèn để có biện pháp phòng trị kịp thời khi mật số rầy cao.

Bệnh VL-LXL: Hiện tại Thành phố Hồ Chí Minh đã có 31,6 ha nhiễm bệnh Vàng lùn – Lùn xoắn xá hại lúa (26,7 ha tại huyện Cần Giờ và  4,9 ha tại huyện Nhà Bè). Trong đó hiện có 30,1 ha nhiễm nhẹ bệnh VL-LXL hại lúa và 1,5 ha nhiễm trung bình  tại xã Bình Khánh huyện Cần Giờ. Khả năng trong thời gian tới diện tích nhiễm sẽ có xu hướng gia tăng do sinh trưởng của cây lúa vẫn đang tập trung chủ yếu ở giai đoạn đẻ nhánh đến làm đòng.

  Sâu cuốn lá: Giai đoạn lúa thích hợp tạo điều kiện cho sâu cuốn lá sẽ phát sinh gây hại nhẹ trên lúa giai đoạn đẻ nhánh-đòng trổ, những ruộng lúa sạ dày, bón thừa phân đạm sẽ bị gây hại trung bình.

Bệnh đạo ôn: Thời tiết hiện nay mưa nhiều đặc biệt vào chiếu tối do vậy ẩm độ trên đồng ruộng tăng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh đạo ôn trên lá phát triển mạnh ở giai đoạn từ đẻ nhánh-đòng trổ, và đạo ôn cổ bông đối với lúa giai đoạn đòng-trổ. Đối với những ruộng sạ dày, bón thừa phân đạm sẽ có xu hướng gia tăng diện tích nhiễm.

Ngoài ra cần chú ý phòng trị ốc bưu vàng trên lúa mới gieo sạ do điều kiện ngập nước cây lúa sẽ bị gây hại nặng; muỗi hành, bệnh thối bị do vi khuẩn, bạc lá lúa ở giai đoạn đẻ nhánh, chuột giai đoạn đòng trổ - chín.

3.2 Trên cây rau

Trong tuần qua thời tiết mưa nhiều nên tình hình sâu hại trên các loại cây trồng giảm mạnh tuy nhiên bệnh hại lại có xu hướng gia tăng. Do vậy cần tập trung phòng trị các bệnh như:

+ Trên nhóm rau ăn lá: bệnh thối nhũn, bệnh chết rạp cây con, đốm lá

+ Trên nhóm rau củ quả (Dưa leo, khổ qua, bầu bí, mướp...): bệnh sương mai, phấn vàng, bệnh vàng lá

  + Trên ớt: bệnh thán thư, bệnh chết cây con

  + Rau muống nước: bệnh vàng lá, bệnh gỉ trắng, thối gốc...

Ngoài ra, cần chú ý theo dõi sử xuất hiện của sâu hại như sâu khoang, sâu tơ trên nhóm rau ăn lá, sâu xanh da láng, sâu xanh 2 sọc trắng, bọ trĩ, trên nhóm rau củ quả.

3.3 Cây trồng khác

- Cây khoai mì: Tình hình bệnh khảm lá trên cây khoai mì tại tỉnh Tây Ninh đã được khống chế tuy nhiên diện tích nhiễm vẫn tăng nhẹ. Bệnh lan truyền qua bọ phấn trắng do vậy các địa phương có trồng khoai mì cần tăng cường công tác điều tra để sớm phát hiện và tiến hành xử lý ngay tránh để bệnh lây lan.

Ngoài ra các đối tượng sinh vật hại khác trên cây trồng cần lưu ý như:

- Cây dừa: Bọ cánh cứng, đuông dừa.

- Cây mía: S âu đục thân mía, rệp sáp.

- Cây cao su: bệnh loét sọc mặt cạo, bệnh rụng lá, nấm hồng, nứt vỏ.

- Cây mai vàng: Rầy xanh, sâu ăn lá, nhện đỏ, bọ trĩ, bệnh đốm lá.

- Cây hoa lan: Muỗi đục nụ hoa, bệnh thối đọt, vàng lá chân, ốc sên ăn lá

- Cây xoài: Sâ u đục thân cành, bệnh thán thư trên xoài.

IV. ĐỀ NGHỊ

4.1 Cây lúa

- Đề nghị cán bộ kỹ thuật ở địa phương cần tăng cường công tác điều tra phát hiện để xác định khu vực bị ảnh hưởng ngập úng do mưa bão để có các giải pháp kỹ thuật nhằm hỗ trợ người dân trong việc khắc phục hậu quả đồng thời khuyến cáo người dân lịch xuống giống để hạn chế thiệt hại do rầy nâu di trú gây ra.

- Khuyến cáo người dân tập trung xuống giống ngay sau cao điểm rầy nâu vào đèn từ 1-3 ngày để hạn chế thiệt hại tối đa do rầy nâu và bệnh VL-LXL gây ra.

- Những ruộng xuất hiện bệnh đạo ôn lá phải hạn chế việc bón thêm phân đạm  kể cả các loại phân phun qua lá và phun thuốc đặc trị bệnh đạo ôn.

- Đối với khu vực lúa bị nhiễm bệnh VL-LXL đề nghị cán bộ kỹ thuật ở địa phương cần tăng cường công tác điều tra phát hiện cũng như hướng dẫn người dân trong việc xử lý các cây lúa bệnh nhằm hạn chế rầy nâu chích hút và truyền các bệnh này sang cho các cây lúa khỏe.

-   Khuyến cáo người dân hạn chế phun thuốc trừ sâu cuốn lá cho lúa dưới 40 ngày để bảo tồn thiên địch vì giai đoạn này khi sâu gây hại ở mật độ thấp sự thiệt hại không đáng kể do cây lúa có khả năng tự bù đắp.

Ngoài ra, cũng cần lưu ý thời tiết mưa nhiều sẽ tạo điều kiện cho ốc bưu vàng phát triển và gây hại trên lúa mới gieo sạ, sâu cuốn lá nhỏ, bệnh bạc lá vi khuẩn, chuột giai đoạn đẻ nhánh-trổ chín.

4.2 Cây rau

- Khuyến cáo người dân bố trí hệ thống kênh mương đầy đủ giúp thoát nước cho tốt, không để rau bị ngập úng, nhất là sau các trận mưa lớn. Đồng thời hạn chế sử dụng phân đạm trong mùa mưa do sẽ làm cho cây yếu, dễ đổ ngã và bị sâu bệnh tấn công.

- Tăng cường bón phân chuồng, hữu cơ vi sinh, các chế phẩm sinh học nhằm tăng cường khả năng chống chịu bệnh của cây. Ngoài ra, tăng cường bón phân lân, kali sẽ giúp bộ rễ cây phát triển tốt, cây chắc khỏe, cứng cáp và nhờ vậy cũng giúp cây ít bị đổ ngã và chống chịu bệnh tốt hơn.

- Trồng cây với mật độ thích hợp, tránh việc trồng quá dầy vào mùa mưa sẽ làm cây phát triển kém do thiếu ánh sáng và sâu bệnh hại cũng tăng cao.

4.3 Cây trồng khác

- Tiếp tục duy trì công tác điều tra phát hiện để xử lý tiêu hủy ngay khi thấy bệnh khảm lá trên cây khoai mì xuất hiện đặc biệt tại huyện Củ Chi, nơi giáp ranh với tỉnh Tây Ninh và đang bị dịch bệnh khảm lá gây hại.

- Trên cây hoa lan cần chú ý các bệnh như bệnh như vàng lá, thối thân, thán thư, đốm lá, ốc sên ăn lá phát sinh mạnh vào giai đoạn mùa mưa.

- Cần lưu ý trên những cánh đồng trũng không tiêu thoát nước dễ bị ốc bưu vàng tấn công và gây hại nặng nên áp dụng các biện pháp như dùng lưới chắn ốc khi cho nước vào ruộng, thu gom gom ốc, bẫy thu trứng cũng như giữ mực nước trên ruộng phù hợp.  

Đề nghị khuyến cáo bà con nông dân sử dụng thuốc BVTV cần tuân thủ theo nguyên tắc 4 đúng. Tăng cường sử dụng thuốc BVTV có nguồn gốc thảo mộc, sinh học thay cho thuốc hoá học và đảm bảo tuân thủ đúng thời gian cách ly của thuốc trước khi thu hoạch./.