Tình hình sinh vật hại cây trồng tháng 09/2016

và dự báo tháng 10/2016

^{_________________________________________}

 
  I.  TIẾN ĐỘ SẢN XUẤT CÂY TRỒNG

1.1 Cây lúa

- Vụ Hè Thu 2016:  đã  xuống giống được 5.425,1 ha, trong đó huyện Củ Chi 3.050 ha, huyện Bình Tân 100 ha, huyện Bình Chánh 1.909 ha, huyện Hóc Môn 248 ha, quận 9 là 68,1 ha, quận 2 10 ha, huyện Cần Giờ 40 ha. Các giai đoạn lúa: 804 ha làm đòng, 1.127,6 ha trổ, 200 ha chín, 3.253.3 ha thu hoạch. Trong vụ Hè Thu có 35,7 ha lúa bị chết do khô hạn tại xã Lý Nhơn (huyện Cần Giờ).

- Vụ Mùa 2016: đã xuống giống được 3.476,8 ha, trong đó huyện Củ Chi 2.576 ha, huyện Bình Tân 40 ha, huyện Bình Chánh 200 ha, huyện Hóc Môn 435 ha, quận 2 40 ha, huyện Cần Giờ 162,5 ha, huyện Nhà Bè 23,3 ha. Các giai đoạn lúa: 2.114,4 ha mạ, 1.048,4 ha đẻ nhánh, 292 ha làm đòng. Diện tích mạ Mùa trong vụ là 140,8 ha. Trong vụ Mùa có 22 ha lúa bị chết do khô hạn tại xã Lý Nhơn (huyện Cần Giờ).

1.2 Cây rau

- DTGT rau vụ Mùa 2016 là 2.680,1 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước (2.950,4 ha) trong đó huyện Củ Chi 727 ha, Bình Chánh 654,2 ha, Bình Tân 28 ha, Hóc Môn 626,8 ha, Quận 12: 509,5 ha, Thủ Đức 41,5 ha, Quận 9: 48,5 ha, Quận 2: 0,5 ha, Cần Giờ 26,7 ha, Nhà Bè 14,2 ha, Quận 7: 3,3 ha. Trong đó, diện tích gieo trồng rau muống hạt là 77,6 ha, rau muống nước là 1.009 ha.

1.3 Cây trồng khác vụ Mùa 2016

- Hoa lan, cây kiểng: DTGT là 921,5 ha. Trong đó có 199,6 ha hoa lan; 473,3 ha hoa mai.

- Cây trồng khác: Cây lương thực 143,3 ha; cây công nghiệp 2.914,6 ha; Cây ăn trái: 4.868,8 ha.

II. TÌNH HÌNH SINH VẬT HẠI (SVH) THÁNG 9 NĂM 2016

2.1 Cây lúa vụ Hè Thu 2016

Tổng DT nhiễm SVH trong tháng là 623,5 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước ( 1.108,6 ha) . Các SVH chủ yếu là rầy nâu, bọ xít hôi, bệnh đạo ôn, OBV và chuột.

- Sâu đục thân: gây hại trên 28,2 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước (91,5 ha)

- Sâu cuốn lá: gây hại trên 73,7 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước (116,5 ha)

- Bọ xít hôi: gây hại trên 71,5 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (39,8 ha)

- Bệnh đạo ôn: DT nhiễm là 133 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (130,6 ha)

- Vàng lá : DT nhiễm là 9,5 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước (40 ha)

2.2 Cây lúa vụ Mùa 2016

Tổng DT nhiễm SVH trong tháng là 641,6 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước ( 497,3 ha) . Các SVH chủ yếu là bọ trĩ, sâu phao, đạo ôn, OBV và chuột.

- Sâu cuốn lá: gây hại trên 28,6 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (24,5 ha)

- Bọ trĩ: gây hại trên 121 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (79,5 ha)

- Sâu phao: gây hại trên 55 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (20 ha)

- Bệnh đạo ôn: DT nhiễm là 12 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (6 ha)

- OBV : gây hại trên 384,3 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (277 ha) .

2.3 Cây rau vụ Hè Thu-2016

Tổng DT nhiễm SVH trên rau trong tháng là 829,8 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước ( 910 ha). SVH chủ yếu là sâu xanh, sâu ăn tạp, dòi đục lá, bọ trĩ, rầy xám, bệnh rỉ trắng, bệnh đốm lá, bệnh vàng lá và OBV. Các SVH đều có mật số và tỉ lệ bệnh ở mức nhẹ.

- Sâu xanh : gây hại trên 60,6 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước (92,7 ha)

- Sâu ăn tạp : gây hại trên 123,2 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước (147,5 ha)

- Rầy xanh : gây hại trên 49,5 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (30,4 ha)

- Rầy xám : gây hại trên 59,1 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (47,9 ha)

- Bệnh rỉ trắng : DT nhiễm là 61,5 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước (63,1 ha)

Diện tích phòng trừ trên cây rau vụ Hè thu là 1.744,8 ha, chiếm 210,3 % diện tích nhiễm sinh vật hại rau trong tháng.

2. 4 Cây hoa kiểng

Tổng diện tích nhiễm SVH trong tháng là 47,3 ha, thấp hơn so với cùng kỳ năm trước (61,1 ha), trong đó có các SVH chủ yếu sau:

- Hoa lan:

+ Muỗi đục nụ gây hại 11,2 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (7,2 ha)

+ Đốm lá: DT nhiễm là 2,2 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (2,5 ha)

Ngoài ra, cần chú ý các đối tượng như ốc sên, bệnh thối đọt, bệnh thối đen,...

- Hoa Mai: cần chú ý các đối tượng như:

+ Nhện đỏ gây hại trên 14 ,2 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (11,8 ha).

+ Bọ trĩ gây hại trên 4,7 ha, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (22 ha)

Diện tích phòng trừ SVH trên hoa lan, cây kiểng là 47,2 ha chiếm 99,7 % diện tích nhiễm sinh vật hại.

2. 5 Một số đối tượng sinh vật hại cần lưu ý trên cây trồng khác

- Tổng diện tích bị sâu đục thân ( Chilo suppressalis) gây hại trên mía là 24,5 ha, chiếm 2,8 % tổng DTCT mía (886,9 ha). Chưa phát hiện diện tích bị sâu đục thân mình hồng ( Sesamia spp.) gây hại trên mía.

- Chưa phát hiện diện tích bị rệp sáp bột hồng ( Phenacoccus manihoti) gây hại trên cây khoai mì (sắn DTGT – 125,2 ha).

- Chưa phát hiện diện tích bị sâu đục quả ( Prays citri và Citripestis sagittiferella) gây hại trên cây có múi (DTGT – 558,7 ha).

- Chưa phát hiện diện tích bị nhiễm bệnh chổi rồng (do nhện lông nhung Eriophyes dimocarpi làm véc tơ truyền bệnh) trên nhãn (DTGT – 54,1 ha).

- Tổng diện tích bị Bọ cánh cứng gây hại trên cây dừa là 28,6 ha, chiếm 5,86 % tổng DTCT cây dừa (487,7 ha), chưa phát hiện diện tích bị bọ vòi voi gây hại trên cây dừa.

III. DỰ BÁO SVH THÁNG 10 NĂM 201 6

3.1 Trên cây lúa

a) Cây lúa vụ Hè Thu

Lúa Hè thu hiện nay đã thu hoạch khoảng 60 % diện tích . D o điều kiện ngày nắng, chiều tối có mưa cần đề phòng các bệnh đạo ôn, bệnh lem lép hạt, bọ xít hôi .

- Bệnh đạo ôn lá và đạo ôn cổ bông có khả năng sẽ còn tiếp tục phát triển ở mức độ từ nhẹ đến trung bình trên lúa giai đoạn làm đòng. Vì vậy, trên các ruộng đã có bệnh đạo ôn xuất hiện cần tích cực phun để phòng trị bệnh, khi phun thuốc cần đảm bảo nguyên tắc “4 đúng” và không nên phun thuốc phối trộn phân bón lá với thuốc trị bệnh đạo ôn, những ruộng xuất hiện bệnh đạo ôn lá phải hạn chế việc bón thêm phân đạm, luôn giữ đủ nước trong ruộng.

- Lưu ý sự xuất hiện gây hại của bệnh đạo ôn cổ bông, lem lép hạt và bọ xít hôi chích hút giai đoạn đòng – trổ.

Ngoài ra, cũng cần lưu ý bệnh lem lép hạt, rầy cánh trắng, sâu cuốn lá và nhện gié… đang có chiều hướng gia tăng diện tích nhiễm; các đối tượng khác xuất hiện với diện tích và mức độ gây hại nhẹ.

b) Cây lúa vụ Mùa

Lúa vụ Mùa đã bắt đầu gieo cấy tập trung, cần lưu ý các SVH như bọ trĩ, sâu cuốn lá, sâu phao, bệnh đạo ôn, đốm vằn trong thời kỳ cây lúa từ giai đoạn mạ đến đẻ nhánh. Đặc biệt trong vụ lúa Mùa thường là thời kỳ bùng phát dịch Rầy nâu-Vàng lùn-Lùn xoắn lá.

* Rầy nâu: Hiện tại đang tuổi 1 – 2, trong tuần đầu tháng 9 rầy sẽ ở tuổi 2 – 3, cần khuyến cáo nông dân theo dõi đồng ruộng và tiến hành phòng trị (từ 3.000 con/m² trở lên và đang tuổi 2, 3), tránh để nguồn bệnh lây lan sang lúa Mùa đang gieo trồng trên đồng ruộng.

- Giai đoạn lúa từ sau gieo sạ đến 20 ngày tuổi: nếu phát hiện RN di trú xuất hiện thì phun thuốc trừ rầy ngay. Thời điểm phun tốt nhất vào lúc RN di trú vào đèn nhiều nhất.

- Đối với trà lúa trên 20 ngày tuổi: không cần phun thuốc trừ RN di trú. Chỉ khuyến cáo phun thuốc trừ rầy khi mật độ rầy cám (rầy tuổi 2, tuổi 3) cao quá 3 con/tép giai đoạn lúa từ đẻ nhánh rộ - cuối đẻ nhánh (khoảng 40 – 45 ngày tuổi).

Cần tập trung chú ý rầy nâu gây hại trên các trà lúa mạ Mùa và đẻ nhánh.

* Bệnh VL-LXL: Hiện tại áp lực của Bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá ở các tỉnh ĐBSCL vẫn còn cao do vậy đối với các xã đã xuống lúa Mùa cần quan tâm chặt chẽ diễn biến của rầy nâu vào đèn, gieo sạ đồng loạt, tập trung “né rầy” trên từng cánh đồng, nhằm hạn chế rầy nâu di trú truyền virus bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá cho cho cây lúa non. Khi thấy rầy di trú ở các nương mạ nên tiến hành phun thuốc trừ rầy ngay để hạn chế rầy mang mầm bệnh virus VL-LXL truyền bệnh vào mạ.

* SVH khác

- Trên những ruộng thiếu nước, khô hạn và nắng nóng sâu cuốn lá nhỏ, bọ trĩ, rầy cánh trắng, sâu phao thường phát sinh gây hại nặng nhưng ở giai đoạn lúa 40 ngày đầu sau sạ thiệt hại do nhóm sâu hại lá sẽ không đáng kể do đó đề nghị bà con nông dân hạn chế phun thuốc các đối tượng SVH trên vào giai đoạn này.

- Tình hình thời tiết hiện nay tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh đạo ôn lá, đạo ôn cổ bông và cháy bìa lá tiếp tục gia tăng, phát triển gây hại mạnh, đặc biệt trên những chân ruộng sạ dày, bón thừa phân đạm và ruộng canh tác giống nhiễm có thể bị nhiễm nặng.

- Lưu ý sự xuất hiện gây hại của nhện gié, sâu cuốn lá khi lúa từ giai đoạn đẻ nhánh.

Ngoài ra, cũng cần lưu ý OBV xuất hiện từ giai đoạn mạ-đẻ nhánh; và các đối tượng khác xuất hiện với diện tích và mức độ gây hại nhẹ.

3.2 Trên rau

- Thời tiết hiện vào mùa mưa, thường có những cơn mưa vào sáng sớm và chiều tối, là điều kiện thích hợp cho các loại sâu bệnh phát triển gây hại, đặc biệt là bệnh thối nhũn trên cây rau ăn lá, phấn vàng trên dưa leo – khổ qua, bệnh gỉ trắng trên rau muống nước...sẽ gia tăng tỷ lệ bệnh.

- Các vùng chuyên canh rau cần có biện pháp tưới tiêu hợp lý, tiết kiệm nguồn nước tưới. Chú ý một số sâu bệnh gây hại trên rau như bọ nhảy, sâu tơ trên rau họ hoa thập tự, phấn vàng, sương mai trên khổ qua - dưa leo, gỉ trắng trên rau muống nước ... để có biện pháp phòng trừ thích hợp.

3.3. Cây trồng khác

- Cây xoài: rầy mềm, sâu đục cành, bệnh thán thư.

- Cây lài: sâu đục bông, bệnh thối tím bông.

- Cây bắp: sâu đục thân, sâu khoang, bệnh gỉ sắt, đốm lá.

- Cây rừng (cây đước): sâu đo, sâu ăn lá, sâu đục thân (xén tóc).

- Cây hoa lan: muỗi đục hoa, bệnh đốm lá, bệnh thán thư, bệnh thối nhũn.

I V. ĐỀ NGHỊ

4. 1 Cây lúa

- Tăng cường giám sát bẫy đèn, nắm chắc diễn biến, mật số RN di trú tại địa phương, và kiểm tra tình hình RN trên đồng ruộng. Điều tra phát hiện sớm và nhổ huỷ cây lúa bệnh, tránh để nguồn bệnh lây lan trên các trà lúa Mùa đang gieo cấy (tập trung chú ý huyện Củ Chi và Bình Chánh).

- Khuyến cáo bà con nông dân tại xã Lý Nhơn, huyện Nhà Bè nhổ bỏ DT lúa nhiễm bệnh, diệt trừ RN tránh lây lan sang các trà lúa Mùa mới xuống giống.

- K huyến cáo bà con nông dân tích cực thăm đồng, theo dõi mật số rầy trên đồng ruộng và ở hệ thống bẫy đèn để có biện pháp ứng phó phòng trừ rầy kịp thời (rầy ở tuổi 2 – 3, với mật số trên 3 con/tép).

4.2 Cây rau

Đề nghị các Trạm BVTV quận, huyện có hướng dẫn biện pháp canh tác, lên liếp cao, khai thông hệ thống tưới tiêu và che chắn nhà lưới…Khi sử dụng thuốc BVTV trên rau vụ Mùa 2012 nên sử dụng các loại thuốc sinh học, thuốc ít độc, thuốc có thời gian cách ly ngắn và cần tuân thủ theo nguyên tắc 4 đúng trong sử dụng thuốc (đúng thuốc, đúng liều lượng và nồng độ, đúng lúc, đúng cách).

4.3 Cây trồng khác

Đề nghị các Trạm BVTV hướng dẫn nông dân phòng trị các sâu hại chính gây hại trên cây ăn trái (cây xoài), cây bắp, cây lài. Đối với cây hoa lan tập trung chú ý muỗi gây hại bông và bệnh khô đầu lá, bệnh thối nhũn./.