- Kiểm tra theo dõi hệ thống bẫy đèn (14 bẫy) và khảo sát quần thể rầy vào đèn hàng ngày để dự báo khả năng phát triển của RN.

- Lực lượng chuyên ngành BVTV đã phát hiện bệnh sớm và dự báo chính xác các lứa RN phát triển đến từng vùng sinh thái khác nhau nên đã tổ chức khuyến cáo “gieo sạ né rầy” kịp thời - hiệu quả.

- Sự phối hợp của cơ quan chức năng với chính quyền các xã đã tổ chức các đợt tập trung GSNR đúng thời điểm.

3. Kết quả đạt được

Tại Tp. Hồ Chí Minh: theo lịch khuyến cáo GSNR của các cơ quan chuyên ngành BVTV chỉ đạo cho các quận, huyện trong vụ lúa năm 2009 đã có 6.885 ha lúa trong thời gian khuyến cáo GSNR. DT lúa được gieo trồng trong khoảng thời gian này tránh được những thiệt hại đáng kể do RN, VL-LXL gây ra.

Lúa vụ Đông xuân 2008-2009 tập trung xuống giống trong tháng 12 và tháng 01, trong đó theo lịch khuyến cáo GSNR của các cơ quan chuyên ngành BVTV nông dân đã xuống giống được 1.452 ha lúa, là vụ lúa có diện tích GSNR đạt tỉ lệ cao nhất (22,5 % tổng DT gieo trồng). Cụ thể, Thủ Đức có DT GSNR đạt tỉ lệ 100%, tuy nhiên diện tích gieo trồng không đáng kể, Bình Tân có tỉ lệ lúa GSNR rất cao 97,9 % trên tổng diện tích xuống giống, tiếp theo là Hóc Môn (38,5 %), Củ Chi (19,0 %) và cuối cùng là Quận 9 (14,1 %).

Ở vụ lúa Hè thu nông dân xuống xuống giống GSNR được 917 ha lúa và 55 ha mạ (tương đương 550 ha lúa), chiếm 21,2 % tổng DT gieo trồng.

Trong vụ lúa Mùa, đã có 1.278 ha lúa và 68 ha mạ (tương đương 680 ha lúa) được nông dân xuống giống theo lịch khuyến cáo GSNR, tập trung thực hiện từ ngày 5/8 đến ngày 12/8, chiếm 14,6 % tổng DT gieo trồng. Trong đó, Hóc Môn có DT xuống giống GSNR cao nhất 84,76%; riêng Thủ Đức, Quận 9, Quận 7 không xuống giống trong thời gian khuyến cáo GSNR.

Riêng vụ Đông Xuân 2009-2010, do mật số RN trên ruộng không đáng kể. Bà con đã xuống giống GSNR được 1.018 ha lúa.

Nhìn chung, công tác xuống giống đúng thời điểm khuyến cáo GSNR ngày càng được bà con nông dân quan tâm thực hiện. Trong năm 2009, Bình Tân và Hóc Môn đã thực hiện khá tốt công tác GSNR, riêng Cần Giờ do tình hình thời tiết, địa hình khá phức tạp và khác biệt nên thời gian xuống giống còn chênh lệch với lịch GSNR chung của toàn thành phố.

4. Hiệu quả công tác gieo sạ “né rầy”

Công tác theo dõi bẫy đèn và việc khuyến cáo lịch GSNR được các cơ quan chuyên ngành BVTV thực hiện thường xuyên và bám sát thực tế đồng ruộng do đó đã đạt được những kết quả khả quan. Trong vụ lúa Đông Xuân 2008 - 2009 và Hè Thu 2009 chưa có DT nhiễm VL -LXL, vụ Mùa có DT nhiễm là 836,13 ha chiếm tỉ lệ 6,22% tổng DT lúa gieo trồng.

Ngoài ra đối với việc gieo mạ có thể tham khảo việc áp dụng biện pháp “mạ mùng kết hợp né rầy” là một trong những phương pháp thực hiện đơn giản, đạt hiệu quả cao để phòng trừ rầy nâu di trú mang virus truyền bệnh VL - LXL cho cây lúa. Áp dụng biện pháp này có thể giảm được số lần phun thuốc, hạ giá thành chi phí đầu tư, vừa mang đến vụ mùa bội thu cho bà con nông dân lại vừa đảm bảo sự bền vững của môi trường. Đây là biện pháp đã được Cục Bảo vệ thực vật công nhận tại Quyết định số 356/2009/QĐ-BVTV, ngày 23 tháng 3 năm 2009 về việc công nhận “biện pháp mạ mùng kết hợp né rầy trong sản xuất lúa giống các cấp” là tiến bộ khoa học kỹ thuật.

Để thực hiện “biện pháp mạ mùng” cần thực hiện những bước cụ thể sau:

- Giăng mùng và chăm sóc cho mạ: Mạ sau khi gieo xong, lấp hạt thì tiến hành giăng mùng ngay. Chỉ cần giăng mùng liên tục vào ban đêm và giỡ bỏ ra vào mỗi buổi sáng sớm để có ánh nắng không làm yếu cây mạ. Chiều cao của lưới mùng từ 30 đến 50 cm, lưới nằm trên một khung để mạ dễ phát triển. Sau khi gieo xong tưới nước từ 1 đến 2 lần mỗi ngày (tùy theo thời tiết) cho đến lúc đưa mạ ra ruộng cấy. Sau khi gieo mạ được 13 đến 14 ngày cho ra ruộng cấy.

- Cấy mạ mùng: Cây mạ hiện hoàn toàn sạch bệnh. Khi rầy di trú vừa kết thúc thì mạ được cấy ngay, ở giai đoạn này mạ phát triển rất nhanh, đến đợt rầy di trú lần thứ 2 thì lúa phát triển trên 40 ngày tuổi. Trong giai đoạn này lúa có khả năng chống chịu hoàn toàn đối với bệnh lùn lúa cỏ và lùn xoắn lá./.